ఈ రాగంలో పాటలు తక్కువే. అప్పుడప్పుడు సుందరమో సుమధురమో అన్నట్టుగా వినిపిస్తాయి.
ఈ పాట పల్లవి ఇలా ఉంది
సుందరమో సుమధురమో
చందురుడందిన చందన శీతలమో
మలయజ మారుత శీకరమో
మనసిజరాగ వశీకరమో
ok. పదాలు బాగున్నాయి. పాటకు packing materialగా ఉపయోగ పడినాయి.
సంగీతము, సాహిత్యము రెండు వేరువేరు plane లలో ఉంటాయి అనిపిస్తుంది. చెత్త బాణీలలో మంచి సాహిత్యం ఉంటే విడిగా చదువుకోవటం బెటర్. మంచి tune అయితేనేమో just swallows lyrics. అప్పుడైనా విడివిడిగా ఆస్వాదించాల్సిందే. ఎందుకంటె tune మాయలో పడి ఏపదాలు ఉన్నాయో జ్ఞప్తికి రాదు. అసలు సంగీతానికి మాటలు అవసరమా?
రెంటికీ చక్కని balance చేయటం పాతతరం వాళ్ళు బాగా చేసేవారు.
శుభోదయం చిత్రంలో నటనం ఆడెనే పాట, సాగరసంగమంలో నాదవినోదము అన్నపాటలోని కైలాసానకార్తీకాన హిమదీపం చరణం వసంతరాగంలో ఉన్నాయి.
నరసింహా సినిమాలో నీలాంబరి పాడిన ఈ పాట (నిత్యశ్రీ - రహమాన్ )
త్యాగరాజస్వామి వారి 'సీతమ్మ మాయమ్మ' ప్రసిద్ధ సంప్రదాయ కృతి.
రంగులలో లాగానే రాగాలలో కూడా vibrant రాగాలూ, pastel రాగాలూ ఉన్నాయని నాకు అనిపిస్తుంది. మూడోరకం in your face రాగాలు కొన్ని ఉన్నాయి. ఇది నేను సరదాగా విభాగం చేసుకున్నది.
vibrant రాగాలు ఇరుసంజల సూరీడి రంగు లాంటి గాఢతతో కమ్మేస్తాయి. లాగేసుకుంటాయి.
కొన్ని లేత రంగుల మల్లే కనిపించకుండానే కనిపిస్తాయి ఆకాశం రంగులాగా. ఇవి pastel రాగాలు.
ధర్మావతి ఒక ముదురు నేరేడుపండు రంగు లాంటి రాగం.(ఎందుకలాగ అనిపించింది అంటే ఏమో తెలీదు)
రహమాన్ సంగీతం ఇచ్చిన ఈ డబ్బింగ్ పాట గుర్తుకు వస్తుంది జెంటిల్ మేన్ సినిమాలోది. పిచ్చివాణ్ణి కట్టుకో నెత్తికేసి కొట్టుకో’(అసలు పాటలో కొంటెవాణ్ణి కట్టుకో అని ఉంటుంది.) ఇలా మార్చి పాడుకున్నా it makes no difference. రహమాన్ బాణీలు ఎందుకో నాకు nursery rhymes లాగా అనిపిస్తాయి. కొండొకచో విశృంఖలంగా కొండదారుల్లో ప్రవహించే నదుల్లాగా కూడా అనిపిస్తుంటాయి.
msv స్వరపరచిన ఈ పాట
హలో మైడియర్ రాంగ్ నంబర్ 70 లలో మంచి హిట్ పాట.
ధర్మావతిలో నాకు బాగా నచ్చిన పాట శోభారాజు గారు స్వరపరచిన గోవిందాశ్రిత గోకులబృందా అనే అన్నమయ్య కీర్తన.
over simplification అనుకోకుంటే : గౌరి మనోహరి రాగం లోనుంచి శుద్ధమధ్యమాన్ని మార్చి ప్రతిమధ్యమం చేరిస్తే ధర్మావతి స్వరాలు వస్తాయి. శంకరాభరణం లో కూడా ఇదే మార్పుచేస్తే కళ్యాణి మూర్చనలు ఏర్పడతాయి.
నేను అమితంగా అభిమానించే ఒక రాగం గౌరి మనోహరి. ఎన్నో మంచి సినీ గీతాలు ఉన్నాయి ఈ రాగంలో. పంచదార తియ్యగా ఉంది. తేనె మధురంగా ఉంది అని చెప్పడము కంటే కొంత నోటిలో వేసుకుంటే తెలిసిపోతుంది.
రాజేశ్వర రావు గారు స్వరపరచిన ఈ రెండు పాటలు.
1) కన్నుల దాగిన అనురాగం - రంగుల రాట్నం -- పి.సుశీల, పి.బి. శ్రీనివాస్ గారు గానం.
2) నీ జిలుగు పైటనీడలోన నిలువనీ -పూలరంగడు - సుశీల, ఘంటసాల గానం
msv సంగీతం కూర్చిన పెళ్ళీడు పిల్లలు చిత్రంలోని ’ పరువపు వలపుల సంగీతం’ పాట వింటే సుశీలగారి గానమాధుర్యం అవగతమవుతుంది.
సుశీలగారే పాడిన ’ఎవరో రావాలీ’ పాట మామ సంగీతంలో ప్రేమ నగర్ చిత్రంలో. ఇది కొంచెం కష్టమైన పాట.
ఇంకా సితార చిత్రం లోని ’వెన్నెల్లో గోదారి అందం’ ఇదే రాగంలోని మరొక ప్రసిద్ధమైన పాట.
ఇలా ఒకే రాగంలోని పాటలు వరుసగా వింటే మెలకువగా ఉంటూనే ఒకవిధమైన నిద్రలోకి జారుకోవటం జరుగవచ్చు. ఒక కొంచెం సేపు అన్నీ మరిచిపోవచ్చు.
ఈ రాగానికి దగ్గరగా ఉండే మరొక మేళకర్త రాగమైన ’ధర్మావతి’ లో పాటల గురించి మరొకసారి వ్రాయాలని ఉంది.
జి.కె.వెంకటేష్ గారిని అమితంగా అభిమానిస్తాను నేను. 1) స్వత: గొప్ప సంగీతదర్శకుడు. 2) ఇళయరాజా కు గురువు గారు . ఆయన జమీందారు గారి అమ్మాయి సినిమాలో స్వరపరచిన ఈ గీతం తెలుగు సినీ సంగీతంలోనే శాశ్వతంగా నిలిచిపోయే పాట. సుశీలగారి గొంతులో ఉన్న మాధుర్యం చెప్పనలవికాదు ఈ గీతంలో . పాటలో వీణ, violins, flute ఉపయోగించినతీరు గొప్పగా ఉంటుంది. ఈ stamp ఇళయరాజా సంగీతంలో మనకు తరచుగా కనిపిస్తుంది. he has taken this style to the highest level.
జి.కె కు తెలుగులో సరైన tribute రాలేదు కన్నడంలో ఆయన బాగా పాపులర్ అయ్యారు.
జి.కె. వెంకటేశ్ గారు సంగీతం అందించిన అమెరికా అమ్మాయి, చక్రధారి, రావణుడే రాముడైతే, .. చిత్రాలలో మంచి పాటలు ఉన్నాయి.
Western arrangements ను సినిమా పాటలలో విరివిగా ఉపయోగించిన వారిలో ఆయన అగ్రగణ్యులు.
ఇదే పాట బాలుగారి గొంతులో కూడా ఇక్కడ వినండి. ఇందులోని orchestrizationలోని వైవిధ్యం గొప్పగా ఉంటుంది.
యమునా కళ్యాణి రాగంలో ఈ పాటను మించే composition రాదు.
thanks G.K.Venkatesh గారు.
