ఖరహరప్రియ లో 'స్వామి' 'పక్కల నిలబడి' పాడిన పాట .

 కర్ణాటక సంగీత ప్రపంచంలో కె.వి. నారాయణస్వామి (1923-2002) గారిది సమున్నత స్థానం .


melody+ pure tradition+ mastery+classicism+ manodharmam అన్నిటి మేలుకలయికే వారి గానం. 'నెరవల్' నారాయణస్వామి అని వారిని అభిమానంతో పిలుచుకుంటారు. నెరవులు (singing a phrase in the charanam in kaliedoscopic melodic structures bringing out the essence of the ragam)   వైవిధ్యభరితంగా పాడటం వారి ప్రత్యేకత. 
పాలఘాట్ మట్టిలో , నీటిలో, గాలిలో  ఏమి మహత్తు ఉందొ కానీ కర్ణాటక సంగీతానికి fountainhead గా నిలిచింది. 

 kvn పాడిన  'పక్కల నిలబడి'  ( ఖరహర ప్రియ- త్యాగరాజ స్వామి) కీర్తనలో నెరవుల మెరుపులు విరుపులు (మనసున తలచి) వినవచ్చు. 
----------------------------------

పక్కల నిలబడి కొలిచే ముచ్చట బాగా తెల్ప రాదా

చుక్కల రాయని కేరు మోము గల సు-దతి సీతమ్మ సౌమిత్రి రామునికిరు (పక్కల)

తనువుచే వందనమొనరించుచున్నారా చనువున నామ కీర్తన సేయుచున్నారా మనసున తలచి మై మరచియున్నారా నెనరుంచి త్యాగరాజునితో హరి హరి మీరిరు (పక్కల)

----------------------------------------------------------

20 వ శతాబ్దపు ప్రథమార్ధం - అరియకుడి, సెమ్మంగుడి, GNB , చెంబై  - ద్వితీయార్థం ఎమ్మెస్, బాలమురళి, kvn, నేదునూరి.. సుసంపన్నం చేశారు.

 ఖరహరప్రియ రాగంలో 
ఒకపరి కొకపరి వయ్యారమై  (అన్నమయ్య - ఉన్ని కృష్ణన్)
సంగీత సాహిత్య సమలంకృతే (స్వాతికిరణం-SPB -సినారె-kvm) - అత్యుత్తమమైన సాహిత్యం, సంగీతం, బాలు అద్భుత గానం. 
బాలనురా మదనా (మిస్సమ్మ, సుశీల, SRR , పింగళి). 
ఇళయరాజా సంగీతం లో  'ఆనందం పొంగిడ'  (KJY - సునంద ) అనే అద్భుతమైన పాట ఉంది. ముఖ్యంగా ఈ పాటలో interludes చాలా బాగుంటాయి. 

పడమటి సముద్రానికి అవతల సంగిత పెన్నిధులున్నాయి.

పాశ్చాత్య సంప్రదాయ  సంగీతం  పసిఫిక్ సముద్రంలాగా విస్తృతమైనది లోతైనది కూడా.  It is amazing how so many musicians read and play music with so much discipline all in perfect harmony. బృంద  వాయిద్య సంగీతాన్ని వారు అత్యున్నత స్థాయికి తీసుకు వెళ్ళారు. 

ప్రధానంగా మూడు శకాలలో పాశ్చాత్య  సంగీత సంప్రదాయాలు నెలకొల్ప బడ్డాయి. 
1) baroque era - 1600-1750

2) classical era - 1750 - 1820

3) romantic era - 1820 - 1910 

పదుల సంఖ్యలో గొప్ప పాశ్చాత్య  సంగీతకారులు ఉన్నప్పటికీ, as per connoisseurs, the  top three slots go to :

1) J.S. Bach  - Germany 
2) L v Beethoven - Germany 
3) WA Mozart. - Austria 

"A symphony is a large, multi-movement work for orchestra. It calls for instruments from all four sections (winds, strings, percussion, and brass) and explores a complete range of melody, harmony, rhythm, dynamics, and timbre."

సంగీత విమర్శకులు ఏకగ్రీవంగా J.S. Bach ను పాశ్చాత్య సంగీతపు అత్యుత్తమ composer గా చెబుతారు.  bach సమయానికి concerto లు ఉండేవి. (which is the precursor to symphony in which an archestra plays around a chief  instrumentalist like pianist or a violinist or a flautist) . symphony originated and evolved in the classical era. Joseph Haydn is considered to be the father of symphony music who wrote more than 100 symphonies. Mozart and Beethoven wrote many symphonies which form part of the treasurehouse of  western classical music. 

మూడు examples 
1) Symphony NO. 40 of Mozart  - ఇది భారతీయులకు చిర పరిచితమే. ఈ symphony లోని  తొలి వరుసలను  ఛాయ' అనే హింది చిత్రంలో 'ఇతన న ముఝె' పాటలోఅందంగా ఉపయోగించాడు సలీల్ చౌదరి. రెహమాన్  జై హో పాటకు కూడా  ఈ symphony యే ప్రేరణ అని చెప్పవచ్చు. 
2) titan watches ad లో ఉపయోగించిన Symphony NO. 25 of Mozart ( 1.38 దగ్గర నుంచి).  
ఇళయరాజా మీద పై ముగ్గురి ప్రభావం ఎంతో ఉంది. ముఖ్యంగా గీతాంజలి చిత్రంలోని  ఈ bgm ఎంత అద్భుతంగా ఉందో మనకు తెలుసు. (2. 11 నుంచి). మన సినిమాలలోని నేపథ్య సంగీతం లో 70 % మూలాలు పాశ్చాత్య సంప్రదాయ సంగీతంలో ఉన్నాయి అంటే అతిశయోక్తి కాదేమో.  symphony సంగీతం లోని complexity చూస్తే అసలు మానవమాత్రులకు ఇది సాధ్యమా అనిపిస్తుంది. great masters  స్వరపరచిన compositions ను యథా తథంగా ప్రపంచంలోని గొప్ప గొప్ప philharmonic archestra వారు perform చేయగా వినటం  ఒక గొప్ప out of this world అనుభూతిని ఇస్తుంది.  

కమల్ హాసన్ majestic ad ఇంకా కల్యాణి మాలిక్ good music-కొన్ని కబుర్లు

కమల్ హాసన్.  pothy's ad.- wow. ఒక మహా నటుడు మొదటిసారి ad చేస్తే ఆ effect really awesome. his tremendous screen presence and majestic voice lift the ad to a different level. this ad is in telugu as well and equally good. kamal dubs his own voice.
 yes. he reminds me of svr and shivaji. in total control of the scene.

there is no one like you kamal sir. i like kamalji's interviews. his subtle sense of humour, humanism,zest for cinema and society is immensely likeable.

ఈ ఇంకో ad కూడా బాగుంది. నాకు నచ్చింది. the superstar is ageing gracefully. we like to see him in such roles now.

కళ్యాణి మాలిక్. he is a talanted composer. Younger Brother of the great composer Keeravani garu. అతను సంగీతం కూర్చిన  కొత్త సినిమా 'కళ్యాణ వైభోగమే' పాటలు విన్నాను. ఒక పాట (చిరునవ్వులే) really stands out- for its music, singing, lyrics. హరి చరణ్ ఉచ్చారణ బాగుంది. 

రమేశ్ నాయుడు-దాసం గోపాలకృష్ణ-కొంత చలిమంట-కొంత చలివేందర

తెలుగు సినీగీతాలలో  కవిత్వపు అంశ  ఉన్న  పాటలు తక్కువ అని నాకు అనిపిస్తుంది. గొప్ప భావం, భాషా సౌందర్యం కల పాటలకు కొదువ లేదు కానీ కవిత్వం చాయలు ఉండే పాట కుంకుమ పువ్వు కలిపిన పాలలా పరిమళిస్తుంది. 

దాసం గోపాలకృష్ణ. ఇతను ఎవరో ఎక్కడివాడో తెలియదుగానీ, కొన్ని ఆణిముత్యాలవంటి పాటలు వ్రాశాడు. ముఖ్యంగా దాసం గోపాలకృష్ణ -రమేశ్ నాయుడు  కలయికలో మంచి గీతాలు ఉన్నాయి. (శివరంజని, కళ్యాణి, చిల్లరకొట్టు చిట్టెమ్మ, పసుపు పారాణి)
1) ఈ పాట ఎత్తుగడలోనే మనసుకు హత్తుకునేలా ఉంది. 
"రేవులోన చిరుగాలి రెక్కలార్చుకుంటోంది. ఆవులించి చిరుకెరటం ఒళ్ళు విరుచుకుంటోంది." పాట (పసుపు పారాణి)
చరణాలలోని పదాలు  "జడలోని గులాబీ చలిమంటలు వేస్తోంది  జలతారు జిలుగు పైట చదరంగమాడుతోంది.   జలదరించి పై పెదవి చలివేందర పెడుతోంది."  పాట మొత్తం ఇలాగే విలక్షణంగా మనోహరంగా సాగుతుంది.  
2) జోరు మీదున్నావు తుమ్మెదా నీ జోరెవరి కోసమే తుమ్మెదా (శివరంజని) - రమేశ్ నాయుడు కు మనం జీవితాంతం రుణపడి ఉండే పాట ఇది. ఎంత సందర్భోచితంగా , ఎంత సొగసుగా ఉంది ఈ పాట. 
3) చందమామ వచ్చాడమ్మ  (శివరంజని) -తొంగి తొంగి నిన్ను చూశాడమ్మ - విడిదొసగి విందు చేయి కలువభామ. 

4) గుబులు పుట్టిస్తావు ఓ మల్లికా   (కల్యాణి)  
5) సువ్వి కస్తూరి రంగా సువ్వి (చిల్లరకొట్టు చిట్టెమ్మ) పాట బాణీ , రచన ఎంత బాగుంది. ఆనంద భైరవి రాగచాయలలో సాగింది.  
6) సుక్కల్లో పెదసుక్క చందమామ -పాట సుశీలగారు పాడిన తీరు, రచన, బాణీ , సంగీతం అన్నీఆకట్టుకుంటాయి. 
దాసం పాటలన్నింటిలో జానపదగీతాల ప్రభావం కనిపిస్తుంది. అతనికి అందంగా  పాట రాసే ఒడుపు తెలుసు. పదుల సంఖ్యలోనే పాటలు వ్రాశాడు. మేఘసందేశం చిత్రపుకాలానికి (1982) ఆటను బ్రతికి ఉంటే తప్పకుండా అందులో పాట వ్రాసిఉండేవాడు. 
కవితాత్మకత అంటే చప్పున గుర్తుకు వచ్చే పాట "నిదురించే తోటలోకి " (ముత్యాలముగ్గు)

శేషేంద్ర ఒక్కపాటే వ్రాసినా ఎన్నటికీ నిలిచి ఉండే పాట వ్రాశాడు. నది దోచుకుపోతున్న నావను ఆపండి.  "ఆకురాలు అడవికి ఒక ఆమని దయచేసింది"- ఈ మాటలు ఒక్క శేషేంద్ర మట్టుకే వ్రాయగలడు. 

రమేశ్ నాయుడు సంగీతం unobtrusive గా హాయిగా సాగుతుంది. పదాలను పల్లకీలో మోస్తుంది.  సాహిత్యాన్ని పెహేలే ఆప్ అంటుంది. ఆరోజులు ఆ పాటలు . ఈ నాడు ఆ హాయిలేదేమి నేస్తం అనిపిస్తోంది.  

సినీ సంగీతాకాశపు చుక్కలలో పెద్ద చుక్క చందమామ- MSV

ఒక సంగీత మేధావి నిండుజీవితం గడిపి ఎందరినో దశాబ్దాలపాటు అలరించి ప్రశాంతంగా నిష్క్రమించాడు. 
m s విశ్వనాథన్. రాజేశ్వర రావు, పెండ్యాల , ఘంటసాల స్థాయికి చెందిన సంగీత దర్శకుడు ఆయన. 
he is a true legend of south indian film music. he set a bench mark for composing and innovation which places him on a pedestal. విశ్వనాథన్-సుశీల-సౌందర రాజన్  - 60 లలో -this trio created everlasting melodies in Tamil. 70 లలో విశ్వనాథన్ కు SPB అనే genius దొరికాడు. 1980 వరకు MSV-SPB-వాణీ జయరాం-జేసుదాసు ల శకం గడిచింది. తరువాత ఇళయరాజా శకం మొదలయ్యింది. 
దాదాపు 700 చిత్రాలు -shows how prolific he has been. 
Offhand, one can reel off a 100 good songs composed by him. Let me revisit  two of his hugely popular songs. 

1) కర్ణన్ చిత్రంలోని 'ఇరవుమ్ నిలవుమ్ ' - (msv-rm , సుశీల-tms )
    తెలుగులో 'నీవు నేను వలచితిమి' (సుశీల-బాలమురళీ). శుద్ధ సారంగ రాగం లోని ఈ పాట లోని మాధుర్యం speaks for itself.

2) అన్బే వా చిత్రంలోని 'రాజావిన్ పార్వై'  - (msv - సుశీల-tms). ఈపాట interlude లో the scale is beautifully changed in western style. 
ఈ పాటలు చూస్తే 1960 లలోనే అరవవాళ్ళు ఎంత చక్కటి రంగుల చిత్రాలు తీశారు గదా అనిపిస్తుంది. 
తెలుగులో కూడా కల్యాణినీ, పరువపు వలపుల సంగీతం, యమునా తీరాన, నన్ను ఎవరో తాకిరి .. ఎన్నో మంచిపాటలు.  
hello my dear wrong number పాటను ధర్మావతి రాగంలో స్వరపరచటం ఆయన ఎంత innovatiవో ఒక మచ్చు తునక. 
రసవిద్య తెలిసిన వారందరూ ఒక్కొక్కరూ తప్పుకుంటున్నారు. 





 

నే వెతుకుతున్న నిధి దొరికింది - not quite - కొన్ని సంగీత కబుర్లు

1) రుద్రమదేవి పాటలు విన్నాను.   - ఔనా నీవేనా  నే వెతుకుతున్న నిధి నీవేనా? ఇళయరాజా ఏనాడో  కురిపించిన ఎన్నటికీ వాడని సుమసమూహంలో నుంచి జారిన ఒక  పువ్వులా అనిపించింది. . హరిహరన్, సాధనా సర్గమ్ గొంతులలో  సీతారామశాస్త్రి గీతం.
పాటలో ఆకట్టుకొనే పదాలు. -'మేర మీరిపోయే ఏరయ్యింది వయసు' , 'జింకపిల్ల కళ్ళే ఇలా వేటాడేనా'. 
ఈ పాట బాణీ,సంగీతం, సాహిత్యం, పాడిన తీరు అన్నీ చక్కగా కుదిరాయి. 

తక్కిన పాటలు నాకు అంతగా నచ్చలేదు.   ఎంతో passion ఉన్నవాళ్ళే ఇటువంటి చిత్రాలు తీయగలరు. anushka looks majestic and gorgeous all at once. there is no one like her. Great screen presence.


2) కొన్ని పాత మధురాలను వీణపై చక్కగా వాయించాడు రాజేశ్ వైద్య. మాధుర్యం తొణికిసలాడుతున్నాయి.
 


 
 

బాగాయనయ్యా శశివదనా నీ మాయ ఎంతో - కథమేతాం తరామ:

చంద్రజ్యోతి రాగం ఒక అరుదైన రాగం. త్యాగరాజ స్వామి రెండు కీర్తనలు మాత్రమే ఈ రాగంలో కూర్చారు. 
 1) బాగాయనయ్యా   ( బాలమురళి )  2) శశివదనా భక్త జనావన శంకర  (os అరుణ్).
అరుణ్ ప్రముఖ కర్ణాటక /భజన సంగీత విద్వాంసుడు. పాటను  ఎంతో అనుభవిస్తూ, లీనమై పాడుతూ, ఆంగిక అభినయంతో, విచిత్రమైన ముఖ కవళికలతో కచ్చేరీని రక్తి కట్టిస్తాడు.  there is never a dull moment when arun performs.

90-91 లో శ్రీ ఏడుకొండలస్వామి అనే చిత్రం వచ్చింది. అందులో సప్త శైల విశాల పన్నగ అనే ఆణిముత్యం లాంటి పాట ఉంది. జన్యరాగం చంద్రజ్యోతిలో ఉందా లేక జనకరాగం పావనిలో ఉందా అని కొంచెం సందేహం.  SPB గొంతులోని పరిణితి, పాడిన విధానం గొప్పగా ఉన్నాయి. సంస్కృత పద భూయిష్టమైన ఈ పాటలో బాలు ఉచ్చారణ impeccable గా ఉంది. 

భక్తులు  జప తప ధ్యానాలు చేసుకునే సమయంలో కొండొకపరి అవాంఛిత  ఆలోచనలు కలగటము, మనసు పాదరసంలా జారిపోవటము కద్దు. త్యాగరాజ స్వామి సామాన్యులు ఎదుర్కొనే ఈ పరిస్థితిని ఊహించి శశివదనా భక్త జనావన  కృతిలో తెచ్చిన పోలిక : -  మునుల యాగాలను అపవిత్ర ద్రవ్యాలతో భంగపరచిన మారీచుని అణచిన  భంగి , పూజా సమయంలో నా మనసున పుట్టే దుష్ట చింతనలను అణచివేయమంటున్నాడు. 

బాగుందయ్యా ,  లోకమంతా  గారడీ చేసి  ఆనందిస్తూ మళ్ళా నాకేమీ తెలియదంటావు. స్వబాంధవులను  చంపనని మారాం చేసిన అర్జునునికి, నీకూ నాకూ ఏమీ అంటుకోదయ్యా అని బురిడీ కొట్టించావు.  బ్రహ్మకైనా అర్థం గాదయ్యా. బాగాయనయ్య నీ మాయలెంతో.